Beschrijving casus WP2
Inleiding
In de onderhavige casus wordt duidelijk hoe de kerkenraad van de GKV te WP2 de ‘schuld’ van een scheiding tussen G1 en G2 eenzijdig bij G1 neerlegt en als direct gevolg daarvan hem verzoekt om zijn taken neer te leggen. Zonder enige vorm van hoor en/of wederhoor volgt het ene besluit het andere op. Net als in andere casussen kan/wil het meldpunt misbruik hierin niets betekenen en staan er geen kerkelijke wegen open voor hetgeen G1 in dit geval is overkomen.
G1 wordt niet gekend in kerkenraadsbesluit
In oktober 2018 verlaat G2, echtgenote van G1, de GKV te WP2. Vervolgens wordt het G1 in januari 2019 uit een gesprek met KR1 duidelijk dat als gevolg van het vertrek van G2 zijn functies in de GKV te WP2 hem worden ontnomen. Hij staat per direct al niet meer ingeroosterd voor diverse activiteiten. Stomverbaasd over deze gang van zaken stelt G1 op 10 januari 2019 (190110) aan de scriba van de bestuursraad de vraag of hij schriftelijk op de hoogte gebracht kan worden van het besluit dat kennelijk over hem genomen is alsmede de achterliggende motivatie voor het besluit.
Uit een appwisseling tussen G1 en de predikant blijkt in november 2018 al dat G1 alles niet meer overziet en dat pastorale hulp en een luisterend oor welkom zijn. De predikant laat weten dat hetgeen G1 aangeeft stof tot nadenken en gebedsstof geeft, maar verdere hulp werd nooit geboden.
Op 11 januari 2019 (190111) reageert de scriba dat het besluit over G1 niet door de bestuursraad, maar door de kerkenraad is genomen. Het verzoek van G1 inzake het besluit en de gronden is doorgestuurd aan de kerkenraad en een reactie zal volgen.
Kerkenraad noemt het besluit een ‘verzoek’
Na enkele weken volgt er een reactie vanuit de kerkenraad. Op 28 januari 2019 (190128) licht de kerkenraad toe dat het besluit een verzoek aan G1 betreft om zijn functies per direct neer te leggen. De kerkenraad heeft daartoe twee overwegingen. De ene overweging betreft de aard van de beide functies. De andere overweging is een combinatie van de kerkgang van G1 die sinds het vertrek van G2 voor G1 niet meer mogelijk is geweest, de kascontrole die al enkele jaren niet heeft plaats kunnen vinden en de gebroken relatie van G1 en G2. De kerkenraad bedankt G1 voor zijn inzet van de afgelopen jaren en vraagt hem om te reageren op het verzoek van de kerkenraad om zijn functies neer te leggen. Hoewel het er weliswaar op lijkt dat het besluit een verzoek aan G1 is tot het neerleggen van zijn functies, is de uitvoer van het besluit wel al in werking getreden. Bovendien opent de kerkenraad niet het gesprek met G1 over zijn moeiten rond de gebroken relatie met G2 en het achterwege blijven van zijn kerkgang, maar veroordeelt hem door hem dit besluit voor te houden en in feite op te leggen. Voor G1 voelt dit uiteraard als een straf in plaats van een luisterend oor. De schuld van de gebroken relatie wordt bij hem neergelegd zonder dat er enige vorm van hoor en wederhoor heeft plaatsgevonden. Bovendien zijn hem zijn taken al ontnomen.
G1 reageert op het ‘verzoek’
Op 8 februari 2019 reageert G1 (190208) op het verzoek van de kerkenraad. Hij geeft aan hoe de feitelijke omstandigheden zijn geweest inzake het verstrekken van de gegevens omtrent de kascontrole. Verder vertelt hij nauwgezet hoe het hem na het vertrek van G2 uit de gemeente niet meer is gelukt om de kerkgang voort te zetten. Gezien de omstandigheden komt dit als volstrekt normaal over en had het voor de hand gelegen als de kerkenraad had omgezien naar G1 die als gevolg van zijn gebroken relatie in een diep en zwart gat is terechtgekomen. De kerkenraad heeft echter een andere keus gemaakt, daar de privé-situatie van G1 volop wordt betrokken in de besluitvorming rondom de taken van G1. Lang voordat de rechter zich heeft uitgesproken over de scheiding tussen G1 en G2, heeft de kerkenraad al besloten bij wie de schuld ligt. G1 geeft helder aan waarom hij niet kan instemmen met het verzoek van de kerkenraad om zijn taken per direct neer te leggen. Wél geeft hij aan dat hij uitgeschreven wil worden als lid van de GKV te WP2. Daarnaast zal hij ook een landelijk deputaatschap waar hij deel van uitmaakt informeren over zijn besluit en zorg dragen voor een goede overdracht van zijn werk en van stukken.
Een uitermate verdrietige mail waarvan je als lezer alleen maar kan hopen dat de kerkenraad alsnog tot bezinning komt en aan G1 ook een luisterend oor zal bieden. Op 13 februari 2019 laat de predikant per app weten dat hij G1 te waardevol vindt om hem zomaar te laten gaan. G1 kan het echter niet meer opbrengen om het gesprek nogmaals aan te gaan met een kerk die hem al bij voorbaat heeft veroordeeld, zo laat hij dat dan ook in zijn reactie weten.
Kerkenraad volgt predikant in zijn oordeel over G1
Op 16 februari 2019 (190216) laat G1 aan de kerkenraad weten dat er – vanwege de AVG – niet zonder zijn instemming over hem gecommuniceerd kan worden aan de kerkelijke gemeente. In reactie op de berichten van 8 en 16 februari 2019 nodigt de kerkenraad (190219) van WP2 G1 uit voor een gesprek. De kerkenraad laat echter al wel meteen weten dat men de versie van G1 niet als een ware versie van het verhaal zal erkennen. G1 geeft dan ook aan (190221) dat de uitnodiging niet meer is dan mosterd na de maaltijd. Verder blijkt ook dat het oordeel dat geveld is, in feite alleen is gebaseerd op wat de predikant van WP2 heeft bepaald. De kerkenraad is de predikant daarin gevolgd. Tot slot vraagt G1 nogmaals om samen met zijn zoon te worden uitgeschreven als lid van de GKV te WP2.
Kerkenraad verandert uitleg over genomen besluit
Een maand later reageert de kerkenraad (190320). De kerkenraad geeft nu een geheel andere uitleg aan het verzoek van 28 januari 2019 aan G1 om per direct zijn taken neer te leggen. Daar waar de kerkenraad eerst rechtstreeks het verband legde tussen de privé-situatie van G1 (kerkgang en scheiding) en het besluit om hem te verzoeken derhalve zijn taken neer te leggen, maakt de kerkenraad er nu iets heel anders van. Het zou nu ineens gaan om het belang van G1: men wilde hem de ruimte geven om in de ontstane situatie naar een oplossing te zoeken. Voor elke lezer zal dit zeer ongeloofwaardig zijn, want waarom had de kerkenraad dit dan niet meteen kunnen aangeven? Deze nieuwe lezing van de kerkenraad is dan ook niet serieus te nemen. Vervolgens wordt G1 verweten dat zijn ‘toon’ niet in orde zou zijn. De kerkenraad heeft dan ook besloten hem niet nogmaals het gesprek aan te bieden. De kerkenraad kan dus zonder zelf enige vorm van verantwoordelijkheid te nemen en zonder overlegging van feitelijke gronden G1 volledig buiten spel zetten. En erger, de kerkenraad stelt zich richting de gemeente bovendien op als slachtoffer van de situatie. In de dienst zal worden afgelezen dat de kerkenraad ‘niet anders kan dan ons neerleggen bij de situatie’. Het eigen belang van de kerkenraad prevaleert boven het belang van een broeder die al in een zwart gat is gevallen door zijn gebroken relatie en de gevolgen daarvan in zijn gezin.
G1 verbiedt communicatie zonder zijn instemming
Op 28 maart 2019 herhaalt G1 zijn verbod (190328) in het kader van de AVG om zonder zijn instemming over hem te communiceren richting de gemeente en ook daarbuiten. De kerkenraad reageert daar echter niet op en laat alleen weten (190417) de uitschrijving per 15 april 2019 te effectueren.
G1 vraagt advies aan Meldpunt Misbruik GKV
Meer dan een jaar later (200511) vraagt G1 aan het Meldpunt Misbruik van de GKV advies. Uit de communicatie daarna valt op te maken dat er mogelijk nog meer slachtoffers zouden zijn in WP2. Verder blijkt dat de vertrouwenspersoon van het Meldpunt veronderstelt dat je zaken als deze via de kerkelijke weg zou kunnen oplossen, hetgeen een blijk van onkunde is. Voordat een zaak bij de classis kan worden aangemeld is er volgens de vigerende kerkorde toestemming / instemming nodig van de eigen kerkenraad. Dat is uiteraard in deze casus een doodlopende weg. In een mail van 28 mei 2020 laat de vertrouwenspersoon zelfs weten dat het Meldpunt alleen maar openstaat voor slachtoffers van misbruik. Het meldpunt staat derhalve niet open voor mensen die ten onrechte zijn beschuldigd van seksueel misbruik, want in dat geval gaat het volgens het Meldpunt niet om echte slachtoffers. Daarmee ontkent (ook) het Meldpunt het leed wat deze ‘niet-slachtoffers’ is en wordt aangedaan.
Meldpunt verwijst naar niet-bestaande route
Het Meldpunt wijst op de kerkelijke weg die helemaal niet bestaat. Net als in casus WP1 wordt ook in deze casus de gewone kerkganger hiermee een rad voor ogen gedraaid en blijft men met een non-argument weg van zelf actief in de bres te willen springen voor de zaak die bij hen is aangemeld.
In hoeverre het Meldpunt hier bewust een keus maakt om een kerkenraad te beschermen is de redactie van Platform Mijnkerkinorde niet bekend. Wel wordt duidelijk dat er voor degenen die slachtoffer zijn van vormen van misbruik anders dan rechtstreeks seksueel misbruik, binnen de GKV geen vorm van hulp te verwachten is en er geen beroep gedaan kan worden op kerkelijke rechtspraak. Tenzij je oprechte ambtsdragers treft. Die zijn er gelukkig nog, het is te hopen dat zij wakker worden en beseffen dat er werk te doen is in Gods wijngaard!
Gepubliceerd met instemming van G1. Omwille van privacy zijn (plaats)namen geanonimiseerd maar wel bekend bij de redactie van Platform Mijnkerkinorde.
Acties kerkenraad Acties Meldpunt Acties kerklid
| 190110 G1 vraagt aan KR-S1 naar besluit ontheffing functies | ||
| 190111 KR-S1 verwijst G1 door naar kerkenraad | ||
| 190128 KR-S2 licht besluit kerkenraad toe aan G1 | ||
| 190129a KR-S2 stelt aan G1 vraag over notulen
190129b KR-S2 mailt G1 dat vraag over notulen berust op foutje |
||
| 190208 G1 reageert op besluit kerkenraad | ||
| 190213 WhatsApp-gesprek G1 met KR1 | ||
| 190216 G1 stuurt WhatsApp-gesprek met KR1 door aan kerkenraad | ||
| 190219 Kerkenraad nodigt G1 uit voor gesprek | ||
| 190221 G1 verzoekt kerkenraad om uitschrijving als lid van GKV te WP2 | ||
| 190320 Reactie kerkenraad op verzoek uitschrijving | ||
| 190328 Reactie G1 op brief kerkenraad 190320 | ||
| 190417 Kerkenraad bevestigt uitschrijving G1 als lid van GKV te WP2 | ||
| 200511 G1 vraagt advies aan Meldpunt Misbruik GKV | ||
| 200528a Vervolg-communicatie G1 met Meldpunt | ||
| 200528b Reactie Meldpunt op (vervolg)communicatie G1 |